Du lịch ẩm thực là khái niệm không còn xa lạ với mọi người trong thời gian qua. Đây là loại hình du lịch văn hóa mà du khách không chỉ dừng lại ở chỗ được trải nghiệm các món ăn của địa phương, đó còn là việc trải nghiệm bản sắc văn hóa, cuộc sống của cộng đồng tại điểm đến qua câu chuyện của từng món ăn đó. Đôi lúc có những món ăn rất cầu kỳ và cũng có những món ăn khá bình dị, mộc mạc nhưng khi trải nghiệm thì đem lại cho du khách cảm giác hòa mình vào nếp sống, cái tình của người dân địa phương thấm đậm trong từng món ăn một cách chân thực nhất.

Vĩnh Long tự hào là vùng đất cây lành, trái ngọt, đất đai màu mỡ được bồi đắp hàng năm bởi những dòng sông trĩu nặng phù sa; vùng đất mưa thuận gió hòa, nơi được xem là cái nôi của mô hình du lịch Homestay. Thời gian qua, nhiều món ăn khá độc đáo của địa phương mang đậm chất bình dị, dân dã cũng đã được du khách gần xa, trong và ngoài nước ủng hộ và đánh giá cao khi thưởng thức tại các điểm, khu du lịch, vườn trái cây trong tỉnh. Song, do loại hình du lịch trên đến nay có nhiều nơi đã khai thác, việc khai thác không chỉ giống ở cách làm mô hình mà món ăn cũng có sự trùng lắp. Điều đó không khó nhận ra, khi một số cơ sở lữ hành của thành phố Hồ Chí Minh đến khảo sát du lịch tìm sản phẩm mới để liên kết tại các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long năm 2020 đã nói, đến đâu họ cũng được đãi món bánh xèo, đến địa phương nào cũng có món cá lóc nướng trui, cá tai tượng chiên xù,…Đó là điều trăn trở mà các cơ sở làm du lịch tại Vĩnh Long cũng như một số địa phương phải nghiên cứu.

Tuy nhiên, nói như thế không phải tất cả các món ăn tại các địa phương trong khu vực lại đều giống nhau mà không có cái riêng, qua nghiên cứu một số thông tin, xin được giới thiệu đến mọi người một số món ăn có thể nói mang nét riêng tại Vĩnh Long. Hy vọng những du khách nào chưa có dịp thưởng thức thì khi đến với du lịch Vĩnh Long hãy thử một lần trải nghiệm.

1. Bánh tráng Cù lao Mây

Làng nghề bánh tráng Cù Lao Mây tại Lục Sĩ Thành, huyện Trà Ôn, tỉnh Vĩnh Long có truyền thống cả trăm năm, luôn hoạt động quanh năm để phục vụ thực khách gần xa. Tại nơi đây, bánh được làm theo cách thủ công, không sử dụng hóa chất bánh rất ngon, khi ăn thì sẽ cảm nhận được sự mềm dẻo của các loại bánh tráng, ví dụ như: bánh tráng nem, bánh tráng ngọt, bánh tráng nướng. Bánh tráng Cù Lao Mây là một trong những món ăn đặc sản của Vĩnh Long được nhiều du khách yêu thích và sẽ rất là thích hợp làm quà biếu cho người thân, bạn bè. Thời gian gần đây, nơi đây còn có bánh tráng với nguyên liệu thanh long tạo hương vị độc đáo, thể hiện sự sáng tạo trong lao động của bà con làng nghề.

Người làng nghề làm bánh theo cách thủ công (đang phơi bánh để hoàn thành công đoạn cuối)

Bánh tráng nướng

2. Khoai lang mắm sống cuốn lá cách

Khoai lang mắm sống cuốn lá cách là đặc sản Vĩnh Long khá bình dân. Tuy nhiên hương vị của nó thì đúng là ăn qua một lần là nhớ mãi. Từ những sản vật địa phương như khoai lang, mắm, rau rừng người dân đã sáng tạo ra món ăn này.

Có thể nói khởi điểm sáng tạo món ăn trên là huyện Bình Tân của tỉnh Vĩnh Long, nơi mà diện tích trồng khoai lang chiếm số một của địa phương. Người ta đã kết hợp khoai lang và mắm sống lại với nhau tạo nên một món đặc sản rất mới lạ. Đầu tiên, khoai lang sẽ được luộc sạch sau đó xếp lên dĩa cùng với thịt heo luộc, rau xanh. Rau phải là rau mọc tự nhiên như lá cách, trái dừa rám vỏ cùng vài loại rau thơm. Tiếp theo là chuẩn bị mắm để làm nước chấm.

Mắm ở đây phải là mắm cá sặc thì mới ngon đúng điệu. Mắm được trộn chung với ớt, gừng nêm nếm thêm chanh, đường, bột ngọt cho vừa ăn. Cuối cùng là thưởng thức. Khoan lang mắm sống cuốn là cách mà ăn với cơm trắng thì đúng là mỹ vị nhân gian.

Đặc sản khoai lang mắm sống

3. Cá cóc kho nước dừa, cá cóc nấu canh chua

Với điều kiện có nhiều sông, rạch, mương nhỏ... nên cá cóc sinh trưởng ở Vĩnh Long khá tốt. Cá cóc phần lớn sống tự nhiên. Loại cá này rất khó nuôi chính vì vậy mà giá trị của nó lại càng được nâng cao thêm.

Hình ảnh Cá cóc

Các cóc có nhiều cách chế biến khác nhau nhưng ngon nhất và cũng được nhiều người ưa chuộng nhất chính là món cá cóc kho nước dừa và nấu canh chua. 

Với món cá cóc kho nước dừa, cá sau khi làm sạch sẽ được ướp với nhiều nguyên liệu khác nhau như nước màu, tiêu, đường, muối , bột ngọt... Sau đó cho vào nước dừa và kho cho đến khi cá chín mềm và nước dừa hơi sệt lại. Vì kho bằng nước dừa nên thịt cá đặc biệt ngọt và mềm hơn khi kho với nước dùng thông thường.

Cá cóc kho nước dừa

Phần đầu cá nếu nấu canh chua sẽ hoàn hảo hơn. Cũng là những loại rau đặc sản miền Tây như bông súng, bông điên điển... kết hợp với đầu cá cóc sẽ tạo ra món canh chua vừa ngon lại vừa thanh đạm. Hai món trên thường được người dân địa phương sử dụng trong các bữa cơm hàng ngày.

Nếu đến Vĩnh Long trong thời gian ngắn và không thể thưởng thức các món ăn này tại các khu, điểm du lịch, du khách cũng có thể trải nghiệm tại quán cơm Tân Tân tọa lạc trên đường Trưng Nữ Vương, phường 1, thành phố Vĩnh Long, chắc chắn du khách sẽ rất hài lòng và nhớ mãi hương vị khi thưởng thức món ăn này.

4. Bánh xèo hến Cù lao Dài

Cù lao Dài thuộc huyện Vũng Liêm, tỉnh Vĩnh Long. Món bánh xèo hến ở đây nổi tiếng mới lạ mà người dân địa phương vô cùng ưa thích. Nguyên liệu của món bánh xèo này rất khác biệt với bánh xèo thông thường. Bánh xèo có nhân là hến thay vì thịt heo bầm thông thường như một số nơi. Để món ăn thêm ngon có thể cho ít tôm nhưng vị hến vẫn là đặc trưng. Song song đó, thay cho củ sắn là măng tre mạnh tông. Đây là loại măng to, non mềm và mọc nhiều ở khu vực này. Măng ăn thoạt đầu sẽ có vị đắng nhưng về sau sẽ ngọt, giòn rất ngon. Bên cạnh đó cũng không thể thiếu những loại rau rừng ở địa phương.

Bánh xèo hến Cù lao Dài

Bánh xèo hến Cù lao Dài thích hợp nhất là ăn vào mùa mưa. Lúc này, măng mọc tươi tốt và cũng ngon hơn những mùa khác. Bánh xèo nóng hổi vừa mới đổ xong, cuốn cùng với rau xanh chấm nước mắm, mặn mặn cay cay ăn giữa trời mưa lạnh thì đúng là hoàn hảo.

5. Cá cháy kho – huyện Trà Ôn

Cá Cháy là đặc sản quý của khu vực xã Tích Thiện, huyện Trà Ôn trong vùng sông Hậu chảy qua, đây là nơi gặp nhau giữa nước trong và nước lợ trước khi sông Hậu đổ ra biển. Cá có nhiều nhất là vào mùa gió chướng, khoảng từ trước đến sau tết một tháng và nhất là vào buổi sáng sớm.

Cá cháy thịt rất ngon và có trứng bổ, béo hiếm thấy, có hình dáng tương tự như cá mè dinh, cá chẽm, thân hơi dẹp, dài, xương mềm nhiều và có vảy màu trắng nhưng thịt cá lại ngon ngọt hơn rất nhiều có thể chế biến rất nhiều món ngon như: nấu cháo, canh chua, lẩu mắm và đặc biệt là kho rim với mía.

Hình ảnh cá cháy

Tuy vất vả trong khâu chế biến nhưng thịt cá cháy lại rất ngọt thơm, hấp dẫn người ăn ngay từ ấn tượng đầu tiên.

Cá cháy kho tiêu

Ngoài ra, còn có thể kể đến như: ốc bươu hấp tiêu, bánh ú và bánh bao Tài Có, bún riêu cua Cô Tư trên đường Hưng Đạo Vương (hay còn gọi quen thuộc bún riêu đối diện phòng cháy chữa cháy cũ),…rất rất nhiều. Nhìn chung, ẩm thực du lịch Vĩnh Long cũng khá độc đáo, thú vị với những món ăn mang nét đặc trưng của địa phương. Khi đến Vĩnh Long, du khách hãy dành một khoảng thời gian phù hợp để thử một lần trải nghiệm.

Văn hóa ẩm thực của mỗi tỉnh thành, vùng miền, mỗi quốc gia, mỗi điểm đến đều có sự khác biệt, thể hiện bản sắc của điểm đến và nó đã và đang là yếu tố cấu thành sản phẩm du lịch mang tính đặc trưng của từng địa phương. Khi đã đến du lịch của bất kỳ địa  phương nào thì cũng nên đừng nên bỏ qua cơ hội trải nghiệm du lịch gắn với ẩm thực các bạn nhé./.

                                                                                                                                           Thanh Vy

                                                                      (Có nghiên cứu và sử dụng một số tư liệu của vietnamnet.vn; bazantravel.com)